Nếu đã từng đụng độ với một con ong bắp cày thì bạn cũng biết là vết đốt của nó đau như thế nào. Đáng tiếc là chuyện này vẫn có thể xảy ra cho dù bạn có cố tránh đến mấy (hoặc có xịt bao nhiêu thuốc chống côn trùng đi nữa). May mắn là có nhiều cách mà bạn có thể áp dụng để giảm nhanh các triệu chứng. Khi đã được chăm sóc đúng cách, các triệu chứng sẽ thuyên giảm trong vòng vài ngày.
Cách xử lý vết đốt của Ong bắp cày
Xử lý tức thì
Loại bỏ ngòi ong. Cào ngòi ong ra khỏi da bằng một vật cùn và sạch, chẳng hạn như con dao cùn, thẻ tín dụng hoặc móng tay. Đừng rút ngòi ong ra, vì động tác này có thể khiến cho nọc độc lan rộng.
Rửa vết đốt bằng xà phòng và nước. Tiếp tục rửa như vậy 3 lần một ngày cho đến khi lành. Việc giữ sạch vết thương sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.
Chườm đá lên vùng da bị ong đốt. Điều tốt nhất mà bạn có thể làm để xử lý vết đốt vào lúc này là chườm đá. Bọc viên đá trong khăn và chườm lên vết đốt 10 phút. Bỏ đá ra cho da nghỉ 10 phút, sau đó chườm lại. Tiếp tục chườm từng đợt 10 phút như vậy trong khoảng 30-60 phút. Điều này có thể giúp giảm đau và ngứa ngay tức thì. Bọc túi chườm đá hoặc vài viên đá trong khăn hoặc một mảnh vải dạ. Nhớ đừng áp viên đá trực tiếp lên da vì như vậy là quá lạnh cho da.
Nâng cao vết đốt nếu nó ở tay hoặc chân. Bước này sẽ giúp giảm sưng tức thì. Nếu bị ong đốt ở cánh tay, hãy giơ tay lên cao. Nếu bị đốt ở chân, bạn có thể nằm xuống và kê chân lên gối. Bạn cũng nên cởi quần áo hoặc tháo trang sức bó sát. Những thứ này sẽ rất khó tháo ra khi vết đốt bắt đầu sưng.
Tránh gãi hết sức có thể. Nếu bạn gãi vào vết đốt, nó sẽ bị kích ứng và các triệu chứng có thể kéo dài. Hơn nữa, nó còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Dù có ngứa mấy thì bạn cũng cố gắng đừng gãi. Nếu trẻ nhỏ bị ong đốt, bạn cần cắt ngắn móng và giữ sạch tay cho trẻ. Rất khó mà bảo trẻ nhỏ không gãi, do đó cách này có thể giúp giảm hậu quả.
Tiếp tục chữa trị
Uống thuốc không kê toa. Thuốc kháng histamine không kê toa (như Benedryl) có thể trị ngứa và sưng. Các thuốc giảm đau không kê toa như acetaminophen (Tylenol) và ibuprofen (Advil) cũng có thể giúp giảm đau. Uống thuốc theo liều lượng hướng dẫn trên nhãn thuốc, bất kể các triệu chứng kéo dài bao lâu. Thông thường, các triệu chứng sẽ kéo dài 2-5 ngày. Kết hợp thuốc giảm đau không kê toa với kem bôi tại chỗ để chữa vết đốt.
Đắp hỗn hợp muối nở lên vết đốt. Liệu pháp này giúp giảm đau và ngứa nhanh chóng. Trộn 2 thìa cà phê (10 g) muối nở với một ít nước đủ để thành hỗn hợp bột nhão. Đắp một chút hỗn hợp lên vết đốt và lặp lại trong cả ngày cho đến khi các triệu chứng biến mất.
Để có kết quả tốt nhất, bạn nên để hỗn hợp muối nở trên da 15-20 phút.
Bôi kem hydrocortisone. Đây là kem bôi ngoài da giúp giảm ngứa. Lấy một lượng kem cỡ bằng đầu ngón tay và xoa nhẹ lên chỗ bị ong đốt. Bôi kem tối đa 4 lần mỗi ngày cho đến khi các triệu chứng thuyên giảm.
Thử dùng lotion calamine. Đây là lotion chứa dược liệu giúp giảm ngứa. Bôi một lượng nhỏ lotion lên vết đốt và chờ cho khô. Tuân theo hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc và bôi lại trong cả ngày để giảm nhẹ các triệu chứng. Lotion này có thể được dùng thay thế cho kem hydrocortisone.
Khi nào cần điều trị y tế?
Gọi xe cấp cứu nếu bạn bị phản ứng dị ứng. Bạn có thể bị sốc phản vệ. Nếu xảy ra phản ứng xấu, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức để được chăm sóc y tế. Các triệu chứng phản ứng dị ứng phổ biến bao gồm:
- Khó thở hoặc khò khè
- Co thắt trong cổ họng
- Nói khó khăn
- Buồn nôn hoặc nôn
- Nhip tim nhanh hoặc mạch nhanh
- Da ngứa dữ dội, cảm giác nhoi nhói hoặc đỏ
- Hồi hộp hoặc chóng mặt
- Mất ý thức
- Nếu bạn từng bị sốc phản vệ và có sẵn bút tiêm Epipen thì đừng chần chừ; hãy tiêm ngay. Càng ít thời gian bị bỏ phí thì càng tốt.
Đến gặp bác sĩ nếu bạn nghi ngờ bị nhiễm trùng. Nếu các triệu chứng không có dấu hiệu cải thiện hoặc trở nặng sau vài ngày bị ong đốt, có thể là vết đốt đã bị nhiễm trùng. Hãy gọi cho bác sĩ và hẹn ngày đến khám. Bác sĩ sẽ xem xét vết đốt và xác định phương pháp điều trị tốt nhất. Các dấu hiệu nhiễm trùng cần chú ý bao gồm:
- Mủ xuất hiện ở vết đốt
- Tình trạng đau gia tăng vào những ngày sau khi bị đốt
- Sốt, sưng hạch và các triệu chứng như cúm
Đến gặp bác sĩ nếu bạn bị ong đốt ở miệng, cổ họng hoặc mắt. Tình trạng sưng ở miệng và cổ họng có thể gây khó thở, còn vết đốt ở gần mắt có thể gây sưng mắt và giảm thị lực. Để bảo vệ những bộ phận nhạy cảm này, bạn cần phải đến gặp bác sĩ khi bị ong đốt. Bác sĩ có thể giúp bạn xử lý vết đốt và lấy ngòi ong ra nếu bạn chưa làm được.
Nếu xảy ra bất cứ phản ứng nào khác (khó thở, sưng nghiêm trọng, v.v…), bạn hãy đến phòng cấp cứu hoặc gọi xe cứu thương ngay lập tức, vì một số trường hợp như vậy có thể gây tử vong, đặc biệt là tình trạng dị ứng với ong bắp cày.
